Η οστεοαρθρίτιδα του γόνατος είναι μια προοδευτική ασθένεια που επηρεάζει την άρθρωση του γόνατου και εξελίσσεται με τον χρόνο. Κατά την διάρκεια αυτής της διαδικασίας, τόσο οι αρθρικές επιφάνειες όσο και τα μαλάκα μόρια της άρθρωσης επηρεάζονται. Στις αρθρικές επιφάνειες, το χόνδρος καταστρέφεται σταδιακά, πρώτα αρχίζει να λεπταίνει και στη συνέχεια εξαφανίζεται. Ταυτόχρονα, εμφανίζεται φλεγμονή στα μαλάκα μόρια, και ο αρθρικός θύλακος και ο αρθρικός υμένας γίνονται σκληρότεροι και σχηματίζουν οστικά εξογκώματα, γνωστά ως οστεόφυτα, τα οποία περιορίζουν την κίνηση της άρθρωσης.
Όσον αφορά τα αίτια, η ακριβής αιτιολογία της οστεοαρθρίτιδας γόνατος παραμένει ακόμα ασαφής. Στην πρωτοπαθή ή ιδιοπαθή οστεοαρθρίτιδα, δεν υπάρχει συγκεκριμένη σχέση αιτίας-αποτελέσματος. Φαίνεται ότι η γενετική προδιάθεση, ο τρόπος ζωής και το σωματικό βάρος παίζουν σημαντικό ρόλο. Ωστόσο, στη δευτεροπαθή οστεοαρθρίτιδα, η ασθένεια μπορεί να οφείλεται σε παλαιότερους τραυματισμούς, ανατομικές ανωμαλίες, όπως αλλαγές στον άξονα του κάτω άκρου, ή σε συστημικές ασθένειες, όπως οι ρευματοπάθειες.
Τα κυριότερα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο στο γόνατο και περιορισμό στην κίνηση του. Επιπλέον, η άρθρωση μπορεί να πρήζει, να αίσθηται ζεστή, και κατά την κίνηση να παράγει τριξίματα. Η ασθένεια εξελίσσεται σε στάδια, όπου στην αρχή ο πόνος είναι ελαφρύς και εμφανίζεται κυρίως κατά την έντονη φόρτωση, ενώ η κίνηση παραμένει σχετικά ανέπαφη. Κατά την προοδευτική εξέλιξη της ασθένειας, ο πόνος γίνεται πιο έντονος ακόμα και με μικρή φόρτωση, μειώνοντας σημαντικά την κινητικότητα.
Διάγνωση: Καταρχάς, πραγματοποιείται η συλλογή του ιατρικού ιστορικού του ασθενούς, και ακολούθως διενεργείται η κλινική εξέταση. Η προσοχή επικεντρώνεται στην αξιολόγηση της κινητικότητας και των συνοδών ενοχλήσεων και περιορισμών. Η ακτινογραφία παρέχει μια σαφή εικόνα της κατάστασης του γόνατου.
Θεραπεία: Η αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας εξαρτάται από το στάδιο της. Στα αρχικά στάδια, συνίσταται η συντηρητική προσέγγιση με τη χρήση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, σωματική άσκηση και φυσιοθεραπεία, καθώς και τις ενδοαρθρικές εγχύσεις. Ο στόχος της θεραπείας είναι να μειωθεί ο πόνος και να διατηρηθεί η κινητικότητα.
Όταν η κατάσταση εξελίσσεται και ο πόνος δεν υποχωρεί, τότε είναι απαραίτητη η χειρουργική παρέμβαση. Η ενδεδειγμένη επέμβαση είναι η αρθροπλαστική του γόνατου.
